Đầu tháng 5/2019, trong cuộc họp với các bộ, ngành về tình hình thực hiện các dự án đầu tư công, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã yêu cầu: Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 70/NQ-CP của Chính phủ và Chỉ thị số 09/CT-TTg của Thủ tướng về các nhiệm vụ, giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công để góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cụ thể, phải đẩy nhanh thực hiện dự án, chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tiến độ thi công; khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thanh toán ngay với kho bạc khi có khối lượng nghiệm thu, không gây nợ đọng xây dựng cơ bản.

Nhiều bộ, ngành, địa phương giải ngân vốn đầu tư công còn chậm. Ảnh minh họa

Chủ đầu tư phải theo dõi chặt chẽ tình hình giải ngân của từng dự án, kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch từ dự án giải ngân chậm sang dự án có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân, tránh điều chỉnh kế hoạch dồn vào cuối năm ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Tài chính, sau 7 tháng đầu năm, đến nay vẫn có tới 35 bộ, ngành và 26 địa phương giải ngân mới đạt dưới 40%, trong đó có 18 bộ, ngành và 1 địa phương giải ngân mới đạt dưới 20%. Hiện mới chỉ có 5 bộ, ngành và 8 địa phương có số vốn đầu tư công giải ngân đạt trên 60%.

Nguyên nhân, ngoài do các dự án khó khăn trong giải phóng mặt bằng, vướng mắc về cơ chế, chính sách, thủ tục đầu tư, Bộ Tài chính phản ánh, một số bộ, ngành, địa phương, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án còn chậm thẩm định thiết kế chi tiết bản vẽ thi công và tổng dự toán nên chưa đủ căn cứ làm thủ tục đấu thầu. Hầu hết các bộ, ngành, địa phương chưa nghiêm túc thực hiện chế độ báo cáo.

Để đốc thúc giải ngân vốn đầu tư công theo kế hoạch được giao năm 2019, Bộ Tài chính đã tiến hành tổ chức kiểm tra công tác quản lý thanh toán vốn đầu tư tại một số địa phương. Bộ Tài chính cũng đã đề nghị các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc chỉ đạo nêu trên của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ.

Những tháng còn lại của năm 2019, để hoàn thành kế hoạch đầu tư công, các bộ, ngành, địa phương cần phải triển khai đồng bộ nhiều giải pháp rà soát, đôn đốc các chủ đầu tư tăng tốc triển khai dự án. Hoàn thành thẩm định, phê duyệt dự án xây dựng cơ bản kịp thời để bảo đảm điều kiện giải ngân theo kế hoạch vốn giao. Kho bạc Nhà nước cần chủ động tháo gỡ, xử lý kịp thời vướng mắc phát sinh về hồ sơ, thủ tục thanh toán nhằm hỗ trợ, hướng dẫn chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ để thanh toán. Các chủ đầu tư cần chủ động phối hợp với chính quyền từng địa phương để nắm bắt tình hình, trên cơ sở đó phối hợp có các phương án phù hợp trong việc đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng phục vụ triển khai dự án. Các cấp có thẩm quyền cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm triển khai kế hoạch đầu tư công, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật với các cá nhân vi phạm và cố tình cản trở làm chậm tiến độ giải ngân vốn.

Để đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư công theo kế hoạch đã được phê duyệt, Bộ Tài chính kiến nghị Thủ tướng Chính phủ có chế tài nghiêm khắc đối với các bộ, ngành, địa phương chậm giải ngân, chưa chấp hành nghiêm túc quy định về chế độ báo cáo tình hình giải ngân vốn đầu tư công.