Toom Sara có khoảng 14 ngôi nhà truyền thống của người Cơ Tu, trong đó có 1 nhà Gươl, 1 nhà Moong, 3 “nhà trên cây”, 1 nhà trên đá và số còn lại là nhà dân sinh. Khoảng sân trước nhà Gươl có dựng cây nêu (x’nur), đây là vật linh thiêng của người Cơ Tu, mang ý nghĩa kết nối với tổ tiên, thần linh, cầu cuộc sống bình an, mưa gió thuận hòa và con trâu làm bằng gỗ trông như thật. Trong làng, du khách có thể xem dệt thổ cẩm, điêu khắc gỗ, xem bếp lửa cháy ngày đêm, nghe các loại đàn, sáo; đánh trống... của người Cơ Tu rất thú vị.
![]() |
![]() |
Già làng A Lăng Đợi và mô hình nhà trên đá của người Cơ Tu tại Toom Sara |
Theo ông ALăng Đợi (già làng ở Toom Sara), Toom Sara là tên vùng đất lâu đời của người dân tộc Cơ Tu ở Hòa Phú. Trong tiếng Cơ Tu bản địa, “Toom” có nghĩa là suối còn “Sara” là tên một loại hoa. Thời gian qua, các nghệ nhân và thanh niên đã bỏ công sức phục dựng lại nhà Gươl tại đây từ ngôi nhà Gươl lâu đời ở thôn Arơh (xã Lăng, huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam). Không gian bên trong nhà Gươl và nhà Moong đều được xây dựng nguyên bản như nhiều nhà truyền thống khác của người Cơ Tu vùng cao.
![]() |
Cụm “nhà trên cây” của người Cơ Tu |
Theo truyền thống của người Cơ Tu, mỗi ngôi nhà được làm hoàn toàn từ mây, tre, nứa, lá... này là nơi nấu ăn, cất trữ lương thực, nghỉ ngơi, sinh hoạt... Chung quanh làng và trước mỗi nhà đều đặt những bức tượng gỗ được điêu khắc tỷ mỷ, mô tả hình ảnh đời sống người Cơ Tu.
![]() |
Trước mỗi nhà đều đặt những bức tượng gỗ |
Tại đây, du khách có thể tham quan kết hợp hình thức nghỉ dưỡng homestay, trải nghiệm các loại hình truyền thống như; Dệt thổ cẩm; xem múa trống chiêng, múa tung tung-da dá; thưởng thức đặc sản Cơ Tu... Đặc biệt, vào mỗi cuối tuần ở đây đều diễn ra buổi chợ phiên bán rau dớn, rau lủi, bánh sừng trâu, các món cá nướng, cơm lam, măng tre, ốc đá, dưa vàng… do đồng bào Cơ Tu ở Phú Túc xã Hòa Phú (huyện Hòa Vang) và các thôn Dốc Kiền, Tống Coói của xã Ba (huyện Đông Giang)…